Alleen als ie ijs en ijskoud is...

Met mijn blonde haren, blauwe ogen en lichte huid ben ik niet het type dat graag lang en uitgebreid in de zon zit. Meestal zoek ik zo snel mogelijk de beschutting van een parasol (daar kan geen zonnebrandcreme tegenop!), en neem ik uit voorzorg een extra t-shirt met lange mouwen en een extra handdoek mee naar het strand om eventueel lichaamsdelen mee te kunnen bedekken. Ook een pet of hoed is voor mij geen overbodige luxe... En ik smeer mij van te voren natuurlijk goed in met een extra hoge factor (30 of meer). En dan nog is de kans groot dat je mij op het einde van de dag zo rood als een kreeft van het strand ziet komen.

Op een tropische dagen als vandaag, blijf ik het liefst binnen met de gordijnen potdicht. En toch houd ik van het warme weer, en zoek ik het tijdens vakanties telkens weer op. Want vakantie staat voor mij gelijk aan zon en (sub)tropische temperaturen. Ik heb er een haat-liefde-verhouding mee.
Je zou zeggen dat je met zo'n teer huidje het beste naar een scandinavisch land op vakantie zou kunnen gaan. Trekt me niet. Sterker nog,  ik ben nog nooit noordelijker geweest dan eh, ...Dokkum?

Waar mijn vriendin urenlang in de zon kan liggen bakken of zonder hoofddeksel in de brandende zon kan rondlopen, moet ik mij in allerlei bochten wringen om zo weinig mogelijk zon te krijgen. Zoals je ook tijdens een flinke bui tussen de regendruppels door kunt slalommmen.
Ik moet zeggen, je wordt er na verloop van tijd wel handig in. En je ontwikkelt bepaalde tactieken. Zo speur ik voordat ik de eerste stap naar buiten zet, als een volleerd anti-zon-commando eerst de omgeving af naar alle mogelijke beschutte plekjes. Die breng ik goed in kaart in mijn dan nog frisse hoofd, voordat ik mij op het overvloedig met zonnestralen gebombardeerde slagveld dat bezienswaardigheid heet begeef. Behoedzaam zigzag ik van boom naar boom en van gevel naar gevel. En ook een standbeeld, obelisk of ander historisch object schuw ik niet om als het om tijdelijke dekking gaat. Zelfs een verkeersbord of lantaarnpaal kan daarvoor desnoods dienst doen.

Ook heb ik geleerd bij voorkeur niet op het midden van de dag, wanneer de zon op zijn hoogst staat en de schaduwen het kleinst zijn, op straat, een opgraving, ruïne of andere bezienswaardigheid te begeven. Dan is het een no-go zone. Dus hèt moment voor een smakelijke lunch onder een immens grote luifel of parasol. Om te genieten van een koel drankje, gebakken visje of een overheerlijke Gazpacho. Maar natuurlijk alleen als ie ijs en ijskoud is!

Gazpacho (2x4 pers.) vegetarisch
1l tomaten- of tomatengroentesap (Zontomaatje)
1 blik gezeefde tomaten (pulp, blokjes of andere tomatenprut)
2 komkommers (geschild en ontdaan van het zaad)
2 stengels selderij
4 teentjes knoflook
1 (rode) ui
1 rode paprika
1 spaans pepertje
1 rawetpepertje
1 el bouillonpoeder
1 dl olijfolie extra vierge
1/2 dl (wijn)azijn
1 kopje water
2 sneetjes witbrood (weglaten als je glutenvrij moet)
1/2 tl komijnzaad
1/2 tl pimenton

Garnering
1/2 groene paprika in ragfijne blokjes
1/2 komkommer in ragfijne blokjes
(lente)ui fijngesneden/gesnipperd
Enkele ijsblokjes of crushed ice.

Schil de komkommer, pel de ui en de knoflook, verwijder de zaadlijst van komkommer en paprika en snijd alle ingrediënten in grove stukken. Doe alles in een grote pan en giet er de tomatensap bij en blenderen maar, met die staafmixer! Het witbrood zorgt voor de binding. Zet de pan minimaal een halve dag in de koelkast en serveer ijs en ijskoud (eventueel met wat ijsblokjes of gecrusht ijs) met een straaltje olijfolie en garneer  fijngesneden paprika, komkommer en (lente)ui.

Foreigner - Cold as ice

Mustafa

Bij mijn tante Rina kon veel, zo niet alles. Een soort huishouden van Jan Steen, in de goede zin des woords (groot gezin met 5 kinderen, een bok en wie er allemaal nog meer van de partij waren...). Dit gevoel werd een tijdje terug nog eens bevestigd, toen we afscheid van haar hebben moeten nemen, en allerlei mooie herinneringen de kist passeerden. Hoe gezellig en gastvrij het er was, ondanks het feit dat ze het niet erg breed hadden. Altijd mensen over de vloer. Niet in de laatste plaats om een extra centje bij te verdienen. Tijdelijk, bijvoorbeeld tijdens de Vierdaagse. Maar ook permanent door middel van zogenaamde kostgangers, om op deze manier de huishoudpot aan te vullen. Noodzaak of niet, je kunt niet ontkennen dat mijn tante niet open stond voor dingen.

Veel contact hadden we niet, mijn tante gold als buitenbeentje van de familie en woonde zo'n 50 km van ons vandaan. In de jaren zeventig nog best een afstand. Mijn 4 neven en nicht zagen we slechts een paar keer per jaar. Bij mijn oma tijdens de december feestdagen, zoals Sinterklaas. Bij mijn tante kwamen we slechts sporadisch. Misschien een keer ter gelegenheid van een speciale verjaardag, communie of iets dergelijks. We liepen er dus niet bepaald de deur plat. Ik geloof dat mijn vader en mijn tante het niet zo goed met elkaar konden vinden. Kan gebeuren... Komt blijkbaar in de beste families voor.

Misschien was het juist omdat we er zo weinig kwamen, dat het altijd weer spannend was om er heen te gaan. Het onverwachte, het andere en het onbekende. En dan was er ook nog die donkere mysterieuze man, die met soepele bewegingen zijn kralenketting* door zijn vingers liet bewegen, en die zo weggelopen leek uit een sprookje van duizend-en-één nacht. Met zijn grote gitzwarte krulsnor en zilveren tand, die tijdens zijn lach tevoorschijn schitterde als de schat van Ali Baba!
Mustafa, een vriendelijke en zachtaardige man met zijn donkere oogopslag. Kwam in de jaren zeventig als gastarbeider vanuit het verre Turkije naar Nederland. Voor het eerst in mijn leven maakte ik via hem kennis met een 'vreemde' cultuur en was ik stiekem jaloers op mijn neefjes die in het Turks konden tellen en af en toe een trekje van de waterpijp mochten nemen. Als hommage aan alle Mustafa's die onze cultuur verrijkten én mijn tante: Turkse kofte met yoghurt-muntsaus. 

*) Tasbih, een soort rozenkrans voor Moslims  

Turkse Kofte
250 gr lams- of rundergehakt
1 teentje knoflook
1/2 ui fijngesnipperd
1 losgeklopt ei
1/2 tl djinten (komijnzaad poeder)
1/2 tl kaneel
1 rood pepertje (eventueel ontdaan van de zaadjes)
1 el fijngehakte platte peterselie
Peper en zout
8 eetlepels paneermeel, broodkruim of panko.
2 el olijfolie

Meng alle ingrediënten in een kom. Houd 4 el broodkruim achter. Verdeel het gehakt in 4 gelijke porties en maak er een soort van worst/kroket van. Rol door het paneer en bak in ca. 10-15 gelijkmatig rondom bruin in 2 el olijfolie. Serveer met yoghurt-muntsaus. 

Yoghurt-muntsaus
250 g Turkse yoghurt (1/2 beker)
De blaadjes van 4 takjes munt
2 teentjes knoflook
Peper en zout
2 el olijfolie

Doe de munt en olijfolie in een blender en maak er een mooie muntolie van. Roer deze met 2 uitgeperste teentjes knoflook door de yoghurt. Op smaak brengen met peper en voldoende zout.

Seveer met couscous (meng er 1 el fijngesneden koriander door) en gegrilde groente (ui, wortel, paprika, aubergine, courgette, olijven, 1/2 tl ras el hanout). Harissa (on the side).

Luistertip:
Rod Stewart - Young Turks

Amok maken

Cambodja. Een heftig land, met een op zijn zachts gezegd roerige geschiedenis. We waren er in 2009 (het toerisme is hier pas vanaf ongeveer 2003 op gang gekomen). Het land was dus nog niet zo heel lang 'open' voor toeristen en vooral het noorden en oosten waren lastig bereikaar. Niet in de laatste plaats door een enkele verdwaalde Khmer die het einde van Pol Pot's regiem nog niet had meegekregen en de onverharde wegen, die vooral in de regentijd nagenoeg onbegaanbaar waren. Afstanden afleggen is hier dus een groot avontuur.

Een van de hoogtepunten van Cambodja en uiteraard dus ook van onze onze reis, vormde het uitgestrekte tempelcomplex van Lara Croft's Ankor Wat. Maar voordat we daar heengingen was Battambang, de tweede grootste stad van Cambodja, onze tussenstop.
Battambang. Beetje suffe provinciehoofdstad. Doorvoerhaven voor toeristen. Een paar straten en een grote overdekte markt. Je bent er snel uitgekeken. Ik kan nog een kookworkshop bij Smokin' Pot aanraden. Je weet nooit wanneer het van pas komt ;-)

Verder lieten we ons door 2 lokale bromtaxi's zo'n 20 km meevoeren, naar een van de bekendste plekken: Phnom Sampeau. Wat zoveel betekent als Bootberg. Een puist in het verder vrij vlakke landschap, die eruit zag als een schip op een kalme zee. Echter die kalmte was slechts schijn. Op deze berg met oneindige trappen, waar je geacht wordt elke bedelaar wat papiergeld te geven, hadden de Rode Khmer goed zicht op de vijand (wat in principe iedereen was die niet tot het landbouwproletariaat behoorde). Daarboven bevond zich de zogenaamde 'Killing Cave'. Een groot gapend gat waar tegenstanders zonder pardon (levend) ingegooid werden, die vervolgens overleden aan hun verwondingen en van honger en dorst. Onze chauffeur/gids vertelde er zijn eigen gruwelverhalen bij. Over familieleden die dit overkomen was. Want echt iedereen heeft wel zo'n familielid...
Die Rode Khmer, geen jongens om amok mee te maken. Hoewel? Fish Amok!

Groene currypasta
40 gram (2 el) citroengras (2 stengels ontdaan van de harde gedeeltes en het “kontje” eraf, zeer fijn gehakt in flinterdunne dunne ringetjes gesneden)
6 dunne plakjes laos
4 dikke plakken verse of 2 tl gedroogde geelwortel (tumeric)
4 blaadjes limoenblaadjes (kaffir of Djeroek Poeroet) ontdaan van de nerf en ragfijne gesneden
14 teentjes knoflook
1 sjalot fijn gesnipperd
4 gedroogde rode pepers (geweekt en fijngesneden)
6 kleine verse groene pepers (rawet)
1 el korianderwortel
1/2 tl garnalenpasta (trassie)
1 tl zout

Met maken van een goede curry is in principe heel simpel: wrijf of stamp alle ingredienten in een (grove) vijzel fijn tot een zeer smeuïge pasta. Er zit echter een addertje onder het (citroen)gras. Het vergt wel wat tijd, aandacht en kracht! De vezels moeten namelijk dusdanig kapotgemaakt worden, zodat alle smaken vrijkomen. Het geheim van een goede curry zit ‘m dus voornamelijk in het handmatig fijnwrijven. En daar kan geen keukenmachine tegenop! 

Fish Amok (4 pers.)
300 g witvisfilet
(Gebruik bij voorkeur filets van een stevige zoetwater witvis zoals Claresse, Pangasius- of Tilapia)
2-3 dl kokosmelk
2 tl (palm)suiker
1 tl garnalenpasta
scheutje vissaus
1 ui
100 g bamboescheuten
100 g kousenband
4 kleine ronde aubergines in kwarten
2 el pinda’s (geroosterd en gehakt)
10  limoenblaadjes
2 el olie (om mee te bakken)
2 el groene curry pasta (zie bovenstaand recept) 

Stap 1. Bak de vis bijna gaar en bewaar apart (bv. in een voorverwarmde oven).
Stap 2. Breng de kokosmelk in een wok aan de kook en voeg groene curry, suiker en de garnalenpasta toe. Bak dit mengsel kort (30 sec.) en voeg de groente toe.
Bak dit een minuut of 5 totdat de groentes beetgaar zijn. Voeg vervolgens de vis toe en verwarm het geheel goed door. Breng op smaak met een scheutje vissaus. Voor een droge Amok verwarmen totdat het vocht nagenoeg verdampt is. Garneer met gehakte pinda’s en limoenblaadjes.

Ultravox (Feat. Billy Currie) - Dancing with tears in my eyes